oparty na podstawie :
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach
zgodny z Wewnątrzszkolnym Programem Doradztwa Zawodowego w Społecznej Szkole Podstawowej
Społecznego Towarzystwa Oświatowego im. ks. Jana Twardowskiego w Ostrołęce.
Program opracowała Jolanta Zera
Klasy I-III – Orientacja zawodowa
Rodzaj/tematyka działań wynikająca z treści programowych. | Metody i formy realizacji działań. | Odbiorcy. | Sojusznicy. | Terminy realizacji działań. | Realizatorzy |
Poznanie siebie Uczeń: 1.1 opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać; 1.2 prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób; 1.3 podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi; 1.4 podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach; 1.5 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych. | Zajęcia integracyjne w klasach I. Zajęcia w ramach programu Pierwszej Pomocy. Zajęcia o emocjach w klasach I – III. Dostrzeganie mocnych stron i wskazywanie sposobów pracy nad słabszymi z uwzględnieniem uwag ze strony rodzica i jego wsparcia np: w trakcie spotkań trójstronnych. Rozwijanie zainteresowań poprzez zachęcanie do udziału w zajęciach dodatkowych, przedstawieniach, kołach zainteresowań, promowanie czytelnictwa. Planowanie przez nauczycieli zajęć z uwzględnieniem różnych zainteresowań ( plastycznych, muzycznych sportowych) oraz stwarzanie okazji do osiągnięcia sukcesu np.: poprzez udział w przeglądzie talentów. Nauka odpowiedzialności np: poprzez pełnienie różnych funkcji w klasie, dyżury uczniowskie. Udział w konkursach, przedstawieniach szkolnych, apelach. | Uczniowie. | Rodzice, wychowawcy, specjaliści, nauczyciel, bibliotekarz. | Rok szkolny | Pedagog/psycholog, uprawnieni realizatorzy, wychowawcy, nauczyciele, doradca zawodowy. |
Świat zawodów i rynek pracy Uczeń: 2.1 odgrywa różne role zawodowe w zabawie; 2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach; 2.3 opisuje, czym jest praca, i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach; 2.4 omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje; 2.5 opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu; 2.6 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny. | Poznawanie różnych zawodów i ich roli oraz narzędzi które się z nimi wiążą np: poprzez bieżącą pracę na lekcji, wycieczki, udział w wydarzeniach kulturalnych, rozmowy na temat tego czym zajmują się dorośli z otoczenia dzieci. Organizacja spotkań z przedstawicielami różnych zawodów np: policjant, strażak. Uczenie sumiennej pracy, budowanie poczucia sprawstwa np: poprzez tworzenie gazetek, prace na rzecz klasy i szkoły, systematyczne odrabianie prac domowych, zachęcanie do korzystania ze szkolnej biblioteki. Korzystanie z różnych narzędzi przy wykonywaniu prac np.: zakładanie hodowli, prace w ramach edukacji przyrodniczej. | Uczniowie. | Rodzice wychowawcy specjaliści zatrudnieni w szkole, pedagog, psycholog, instytucje współpracujące ze szkołą. | Rok szkolny. | Pedagog/psycholog, uprawnieni realizatorzy, wychowawcy, nauczyciele, doradca zawodowy. |
Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie Uczeń: 3.1 uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności; 3.2 wskazuje treści, których lubi się uczyć; 3.3 wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich. | Samodzielne, lub przy pomocy rodziców korzystanie z różnych źródeł wiedzy ( encyklopedie, słowniki, internet) celem pozyskiwania potrzebnych informacji. Stwarzanie możliwości do budowania świadomości zainteresowań edukacyjnych, treści, których dziecko lubi się uczyć np: poprzez pracę w grupach, zabawę, projekty. Prowadzenie rozmów kierowanych dotyczących zainteresowań, roli nauki i pracy, kolejnych szczebli edukacji. Podczas zajęć komputerowych wskazywanie w jaki sposób korzystać z narzędzi multimedialnych. | Uczniowie. | Rodzice wychowawcy specjaliści zatrudnieni w szkole, pedagog, psycholog. | Rok szkolny. | Pedagog/psycholog, uprawnieni realizatorzy, wychowawcy, nauczyciele, doradca zawodowy. |
Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno – zawodowych Uczeń: 4.1 opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić; 4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu; 4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą. | Zachęcanie do pogłębiania swojej wiedzy poprzez udzielanie informacji zwrotnej, stosowanie zasad oceniania kształtującego i rozwijanie kompetencji uczenia się. Stwarzanie okazji do pracy w grupach, tworzenie projektów, gazetek. Pełnienie różnych funkcji w klasie. Współpraca z rodzicami w zakresie stwarzania warunków do uczenia się w domu. W sytuacjach tego wymagających po konsultacji z rodzicami kierowanie na badania w PPP. Spotkanie trójstronne( nauczyciel, rodzic, dziecko) podczas którego wskazywane są mocne i słabe strony dziecka ora kierunek dalszej pracy. | Uczniowie. | Rodzice wychowawcy specjaliści zatrudnieni w szkole, pedagog, psycholog. | Rok szkolny | Pedagog/psycholog, uprawnieni realizatorzy, wychowawcy, nauczyciele, doradca zawodowy. |
Przewidywane efekty:
– uczeń zna swoje zainteresowania, potrafi je zaprezentować i wie jak może je rozwijać, umie powiedzieć kim chciałby zostać w przyszłości
– wskazuje swoje mocne strony i te nad którymi jeszcze musi popracować
– dostrzega znaczenie pracy osób wykonujących poszczególne zawody,
– posługuje się różnymi narzędziami
– rozumie konieczność stałego uczenia się, wie czego lubi się uczyć i gdzie może pozyskiwać różne informacje
– potrafi pracować samodzielnie, współpracować z grupą i planować własne działania
Klasy IV-VI- Orientacja zawodowa
Rodzaj/tematyka działań wynikająca z treści programowych. | Metody i formy realizacji działań. | Odbiorcy. | Sojusznicy. | Terminy realizacji działań. | Realizatorzy. |
Poznanie siebie Uczeń: 1.1 określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje; 1.2 wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia; 1.3 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość; 1.4 prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców. | Realizacja programów profilaktycznych w tym m.in: Pierwszej Pomocy itp. Praca na rzecz Samorządu Uczniowskiego. Prezentacja talentów np: poprzez udział w apelach, konkursach, olimpiadach. Realizacja zajęć z wychowawcą zmierzających ku lepszemu poznaniu samego siebie przez uczniów. Udział w kołach zainteresowań. Prezentacja siebie np.: Na lekcjach języka angielskiego uczniowie uczą się tworzenia wypowiedzi na temat swoich umiejętności na lekcjach języka polskiego uczą się opisywać siebie. | Uczniowie. | Rodzice opiekun SU. | Rok szkolny. | Uprawnieni realizatorzy, nauczyciele przedmiotów, specjaliści, wychowawcy. |
Świat zawodów i rynek pracy Uczeń: 2.1 wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach; 2.2 opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka; 2.3 podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe; 2.4 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny; 2.5 wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą. | Wykorzystywanie różnych momentów w pracy dydaktyczno – wychowawczej do prezentacji różnych zawodów np: poprzez rozmowy, filmy, wycieczki wskazywanie wzorców osobowych i autorytetów. Zajęcia z wychowawcą poświęcone znaczeniu pracy w życiu człowieka i jej powiązaniu z uzyskiwanymi dochodami. Podczas zajęć techniki nauka korzystania z różnych narzędzi. Nauka przedsiębiorczości np: poprzez organizację Mikołajkowego Kiermaszu. Spotkania z przedstawicielami różnych zawodów np: policjant, strażak. Podczas zajęć matematyki uczeń dokonuje obliczeń z wykorzystaniem pieniędzy i przeliczeń procentowych, rozwiązuje zadania z treścią powiązane z sytuacjami życiowymi. | Uczniowie. | Rodzice instytucje wspomagające pracę szkoły. | Rok szkolny. | Nauczyciele przedmiotów, specjaliści, wychowawcy, pedagog, psycholog, doradca zawodowy. |
Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie Uczeń: 3.1 wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów, oraz omawia swój indywidualny sposób nauki; 3.2 wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć; 3.3 samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy. | Zajęcia na temat różnych sposobów uczenia się. Wskazywanie różnych metod uczenia się oraz sposobów samodzielnego pozyskiwania informacji. Wdrażanie do samokształcenia i docierania do informacji za pomocą słowników, encyklopedii podczas zajęć komputerowych nauczyciel pomaga rozwijać umiejętności niezbędne uczniom do założenia konta e-mail oraz, wskazuje w jaki sposób korzystać z narzędzi multimedialnych tak by było to bezpieczne oraz jak poruszać się w sieci i rozsądnie poszukiwać w niej informacji. Udział w zajęciach dydaktyczno – wyrównawczych wg. potrzeb oraz rozwijanie zainteresowań poprzez udział w zajęciach dodatkowych. | Uczniowie. | Rodzice nauczyciele, bibliotekarz. | Rok szkolny. | Nauczyciele przedmiotów, specjaliści, wychowawcy, pedagog, psycholog, doradca zawodowy. |
Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno – zawodowych Uczeń: 4.1 opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych; 4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu; 4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą. | Spotkanie trójstronne( nauczyciel, rodzic, dziecko) podczas którego wskazywane sa mocne i słabe strony dziecka ora kierunek dalszej pracy. Zachęcanie do aktywności na rzecz szkoły i klasy oraz środowiska lokalnego np: poprzez udział w akcjach charytatywnych, pracę na rzecz koła wolontariatu, udział w wycieczkach klasowych. Uczniowie są wdrażani do planowania własnej pracy z wykorzystaniem kalendarza, tworzenia planów pracy i planów dnia. | Uczniowie | Rodzice, psycholog, pedagog, wychowawcy, nauczyciel doradztwa zawodowego. | Rok szkolny. | Nauczyciele przedmiotów, specjaliści, wychowawcy, pedagog, psycholog, doradca zawodowy. |
Przewidywane efekty:
– uczeń wie czym się interesuje, potrafi opowiedzieć i zainteresować tym innych
– wie jakie są jego mocne strony
– potrafi formułować wnioski na przyszłość z podjętych przez siebie działań
– zauważa specyfikę pracy w różnych zawodach, potrafi określić czynniki wpływające na wybory życiowe
– rozumie znaczenie pracy i jej związek z zarabianiem pieniędzy
– potrafi samodzielnie poszukiwać informacje
– planuje działania mające pomóc mu osiągnąć zamierzony cel
Doradztwo zawodowe- klasy VII-VIII szkoły podstawowej – Doradztwo zawodowe
Rodzaj/tematyka działań wynikająca z treści programowych. | Metody i formy realizacji działań. | Odbiorcy | Sojusznicy | Terminy realizacji działań | Realizatorzy |
Poznanie siebie Uczeń: 1.1 określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych; 1.2 rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe); 1.3 dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł; 1.4 rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych; 1.5 rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej; 1.6 określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji; 1.7 określa własną hierarchię wartości i potrzeb. | Realizacja zajęć z zakresu doradztwa zawodowego w klasach 7-8 Omawianie stanu zdrowia i chorób człowieka w nawiązaniu do przeciwwskazań zdrowotnych w wybranych zawodach Umożliwienie Indywidualnych rozmów doradczych w oparciu o dostępne testy np: wielorakiej inteligencji Godziny wychowawcze poświęcone autorefleksji i autoanalizie swoich możliwości i ograniczeń w odniesieniu do planów edukacyjno – zawodowych oraz hierarchii wartości. Współudział uczniów w dokonywaniu semestralnej oceny zachowania. W bieżącej pracy stwarzanie okazji do rozpoznawania własnych słabych i mocnych stron ( wycieczki, konkursy, zawody). | Uczniowie. | Rodzice Pedagog psycholog nauczyciele, wychowawcy, specjaliści. | Rok szkolny. | Doradca zawodowy, nauczyciele, wychowawcy, specjaliści. |
Świat zawodów i rynek pracy Uczeń: 2.1 wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania; 2.2 porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców; 2.3 wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy; 2.4 uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka; 2.5 analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy; 2.6 wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową; 2.7 dokonuje autoprezentacji; 2.8 charakteryzuje instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej, w tym instytucje rynku pracy. | Realizacja zajęć z zakresu doradztwa zawodowego w klasach 7-8. Poznawanie różnych zawodów na poszczególnych przedmiotach i przy okazji wyjść klasowych oraz kwalifikacji potrzebnych do ich wykonywania. Zapoznawanie z rynkiem zawodów poszukiwanych, ofertami powiatowych urzędów pracy, prognozami na przyszłość. Zapoznanie się z praca wykonywaną przez różne osoby w trakcie bieżących zajęć edukacyjnych oraz wycieczek. Gromadzenie i udostępnianie informatorów dotyczących rozwoju zawodowego. Pomaganie uczniom w logowaniu się do elektronicznego systemu wspomagania rekrutacji szkół średnich. Nauczyciele języka polskiego, uczą tworzenia wypowiedzi: pisania życiorysu, podania, ogłoszenia, listu oficjalnego. | Uczniowie. | Rodzice, Pedagog psycholog nauczyciele, wychowawcy, specjaliści. | Rok szkolny. | Doradca zawodowy, nauczyciele, wychowawcy, specjaliści. |
Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie Uczeń: 3.1 analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji; 3.2 analizuje kryteria rekrutacyjne do szkół ponadpodstawowych w kontekście rozpoznania własnych zasobów; 3.3 charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej; 3.4 określa znaczenie uczenia się przez całe życie. | Realizacja zajęć z zakresu doradztwa zawodowego. Zapoznanie z ofertą edukacyjną różnych szkół, wymaganiami i kryteriami rekrutacyjnymi. Podczas zajęć z doradztwa zawodowego nauczyciel pomaga znaleźć ofertę edukacyjną szkół, przedstawić zasady rekrutacji. Zapraszanie na spotkania z uczniami przedstawicieli różnych szkół, udział w dniach otwartych. Umożliwienie udziału w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych i rozwijających zainteresowania. | Uczniowie. | Rodzice Pedagog psycholog nauczyciele, wychowawcy, specjaliści firmy lokalne biblioteka szkoły ponadpodstawowe. | Rok szkolny. | Doradca zawodowy, nauczyciele, wychowawcy, specjaliści. |
Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno – zawodowych Uczeń: 4.1 dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym; 4.2 określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby; 4.3 identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy; 4.4 planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów. | Realizacja zajęć z zakresu doradztwa zawodowego. Umożliwienie Indywidualnych rozmów doradczych w tym z PPP. Doskonalenie umiejętności autoprezentacji np. poprzez prezentację własnej pracy na forum klasy, udział w apelach, uroczystościach udział w rekrutacji. | Uczniowie. | Rodzice Pedagog psycholog nauczyciele, wychowawcy, specjaliści. | Rok szkolny. | Doradca zawodowy, nauczyciele, wychowawcy, specjaliści. |
Przewidywane efekty:
– uczeń zna swoje zasoby,
– jest świadomy przeciwwskazań zdrowotnych i ograniczeń do wykonywania niektórych zawodów,
– potrafi określić własną hierarchię wartości,
– potrafi dokonać autoprezentacji,
– dokonuje porównania własnych zasobów z wymaganymi kwalifikacjami i wymogami rynku pracy,
– potrafi zaplanować dalszy rozwój edukacyjno – zawodowy, zna oferty szkół, formalne i pozaformalne wymagania do wykonywania zawodów które go interesują, bierze udział w procesie rekrutacji,