„Przyszłość należy do mnie”

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe – Art.1, Art. 109. ust.1 pkt. 5 i 7-tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 996 z późn zm.
2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo Oświatowe – Art. 292., Dz. U. z 2017 r. poz. 60 z późn zm.
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego – Dz.U. 2018 poz. 1675
4. Rozporządzenie MEN z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół – §2 ust. 1 pkt 3 i §4 ust. 1 pkt 4 -Dz. U. z 2017 r. poz. 703.
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U. 2017 poz. 1591
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U. 2018 poz.1647

7. Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej – Dz. U. z 2017 r. poz. 356 .

1. Charakterystyka programu

Program doradztwa zawodowego jest przeznaczony do realizacji z uczniami klas siódmych, ósmych szkół podstawowych. Doradztwo zawodowe w szkole uzasadnione jest poprzez strategię uczenia się przez całe życie, która wymaga, aby młodzież kształciła umiejętność podejmowania ważnych decyzji – poczynając od wyboru szkoły ponadpodstawowej, kierunku studiów, decyzji o wyborze pracy, sposobie podnoszenia swoich kwalifikacji, aż do ewentualnych decyzji o zmianie pracy. Treści zawarte w programie podzielone zostały na cztery moduły:

I. Poznawanie własnych zasobów.

II. Świat zawodów i rynek pracy.

III. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie.

IV. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych. Realizacja tych modułów pozwoli uczniom uzyskać podstawowe informacje

o zawodach, kwalifikacjach i stanowiskach pracy oraz umożliwi poznanie możliwości uzyskania kwalifikacji zgodnych z potrzebami rynku pracy, a także predyspozycjami zawodowymi. Ponadto zawarte w programie treści przygotują uczniów do podjęcia decyzji o dalszej nauce w szkole ponadpodstawowej oraz do wyboru typu szkoły, kierunku dalszej edukacji, zgodnej ze swoimi zainteresowaniami i umiejętnościami. Realizacja programu wyposaży uczniów w zasób wiedzy i umiejętności niezbędnych do poznania siebie, własnych predyspozycji zawodowych, rynku pracy i zasad nim rządzących, a także do zaplanowanie własnej kariery edukacyjno-zawodowej.

Ujęte w programie działania są powiązane z treściami kształcenia ogólnego, co pozwala na dostrzeganie związków między bieżącą edukacją a jej kolejnymi etapami oraz kariera zawodową.

2. Cele programu

Cele programu obejmują przygotowanie uczniów klas VII i VIII do odpowiedzialnego planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej z wykorzystaniem wsparcia doradcy zawodowego w procesie poznania własnych zasobów oraz pozyskiwania informacji na temat rynku pracy
i systemu edukacji.

Cele, uczeń:

• wykazuje umiejętność rozpoznawania własnych zasobów,
• wykorzystuje informacje z różnych źródeł do planowania własnej ścieżki edukacyjnej i zawodowej,
• kształtuje umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania,
• kształtuje postawy przedsiębiorczości i kreatywności w wyjaśnianiu zjawisk i trendów na współczesnym rynku pracy,
• przygotowany jest do wyboru zawodu i kierunku kształcenia,
• posiada umiejętności podejmowania decyzji edukacyjno–zawodowych uwzględniając wartość pracy i etyki zawodowej, własne aspiracje i ograniczenia
• potrafi porównać własne zasoby i preferencje z potrzebami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;
• umie zaprezentować siebie od najlepszej strony;
• posiada zasób wiedzy o zawodach, kwalifikacjach i stanowiskach pracy,
• analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych własnych zasobów i ograniczeń,
• kształtuje umiejętność zdobywania informacji o uzyskiwaniu kwalifikacji zgodnych z potrzebami rynku pracy,
• potrafi wskazać osoby i instytucje, które mogą go wesprzeć w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej.

3. Warunki oraz sposoby realizacji programu.

Cele programu będą realizowane podczas zajęć lekcyjnych dla uczniów klasy VII i VIII w wymiarze 1 godziny tygodniowo przez jeden semestr. Określone w programie cele przewidziane są do realizacji:
• podczas wynikających z ramowych planów nauczania grupowych zajęć z zakresu doradztwa zawodowego, które są prowadzone przez doradcę zawodowego;
• podczas:
a. zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
b. wspomagania uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu w trakcie bieżącej pracy z uczniami; prowadzonych przez doradcę zawodowego, nauczycieli i wychowawców m.in. na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych, zajęciach z wychowawcą i innych zajęciach, a także w formie indywidualnych porad i konsultacji prowadzonych przez doradcę zawodowego (lub innych specjalistów, wychowawców, nauczycieli;
• podczas innych działań związanych z doradztwem zawodowym realizowanych w szkole (np. minitargi edukacyjne, projekty edukacyjne, konkursy zawodoznawcze),
lub poza nią (np. udział w targach edukacyjnych, festiwal zawodów, udział
w wizytach zawodoznawczych w zakładach pracy). Dzięki tym wizytom uczniowie
mają możliwość bezpośredniego kontaktu z przedstawicielami zawodów/specjalności,
a dzięki temu stają się otwarci i zorientowani na rynek pracy oraz pracodawców oraz
mogą odnieść wymagania danego zawodu do swoich potrzeb i możliwości.

Program „Przyszłość należy do mnie” będzie wspierany przez realizację programu realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego na rok szkolny 2022/2023.

4. Treści programowe i cele szczegółowe.

5. Przewidywane efekty realizacji programu

Uczniowie:

Efekty w zakresie wiedzy:

1. Znają swoje możliwości psychofizyczne i predyspozycje zawodowe.

2.   Posiadają możliwie najpełniejszą znajomość siebie, swoich upodobań, mocnych i słabych stron oraz predyspozycji do wykonywania zawodów.

• Rozumieją zależności pomiędzy zainteresowaniem a wyborem zawodu.

• Znają czynniki i pojęcia niezbędne do podjęcia prawidłowej decyzji o wyborze zawodu: wiedza o zawodach, kwalifikacjach zawodowych, stanowiskach pracy rynku pracy.

• Wymieniają umiejętności niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych.

• Potrafią zidentyfikować elementy przydatne we własnym życiu zawodowym pozyskane na różnych przedmiotach w szkole.

Efekty w zakresie umiejętności:

1. Umieją rozwijać swoje zainteresowania.

• Wykorzystują wiedzę teoretyczną z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego, aby trafnie określić swoje predyspozycje, zdolności, umiejętności.

• Samodzielnie lub z pomocą doradcy planują dalszą ścieżkę rozwoju edukacyjno

– zawodowego.

4.   Potrafią wyszukiwać, gromadzić, selekcjonować informacje o zawodach i kwalifikacjach zawodowych.

• Sprawnie analizują źródła informacji edukacyjno–zawodowej wykorzystując nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT).

• Potrafią wykorzystać umiejętności przedmiotowe w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych.

Efekty w zakresie kompetencji społecznych

1. Potrafią pracować w grupie.

• Przyjmują twórczą i refleksyjną postawę wobec przekonań, sposobu postępowania innych ludzi.

• Potrafią przewidzieć skutki swoich działań.
• Zachowują się asertywnie.
• Dostosowują się do zmian.
• Komunikują się z grupami społecznymi rożnymi metodami.

6. Ewaluacja programu

Ewaluacji tej dokonuje nauczyciel doradztwa zawodowego w szkole i dyrektor.

Ewaluacji będą regularnie poddawane efekty pracy doradczej w celu upewnienia się, że poruszane tematy wychodzą naprzeciw potrzebom uczniów. Będą to badania o charakterze pilotującym, pozwalające stwierdzić w czasie realizacji, które aspekty programu w przyszłości warto

zmienić. Ewaluacja bieżąca i autoewaluacja pozwali na analizowanie potrzeb uczniów, a w razie konieczności, program będzie modyfikowany.

W czasie ewaluacji prowadzony będzie: automonitoring. W tym celu wykorzystane zostaną arkusze obserwacji zajęć, własne notatki, informacje pozyskane od uczniów, rodziców, partnerów zewnętrznych.

Przykład ankiety dla ucznia:

Ankieta ewaluacyjna dla ucznia

7. Bibliografia i netografia

• Bańka A., (2016). Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy. Psychologiczne metody i strategie pomocy bezrobotnym. Wyd. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań

• Górczyński M. et all,( 2017). Informator o zawodach szkolnictwa zawodowego, ORE,
  Warszawa
• Bajcar B., Borkowska A., Czerw A., Gąsiorowska A., C. S. Nosal, Psychologia preferencji i zainteresowań zawodowych. Przegląd teorii i metod, „Zeszyty Informacyjno-Metodyczne
  DoradcyZawodowego”2006,nr34.Dostępnywinternecie:

.

• Bielecki J., Dziedzic A., Łuczak M., Metody i narzędzia stosowane w Polsce przez doradców zawodowych w sektorze edukacji, Materiały proseminaryjne, Warszawa 2010. http://www.euroguidance.pl/index.php?id=ksiazki.

• Dziurkowska A. i inn. 2017, Przykładowy program doradztwa zawodowego dla klas VII-VIII szkoły podstawowej z proponowanymi scenariuszami, ORE,Warszawa. http://doradztwo.ore.edu.pl/
• Fiała U.M., Nowe trendy w orientacji i doradztwie zawodowym w gimnazjum. Wyd. eMPi2, 2009.
• Polska Rama Kwalifikacji. Poradnik użytkownika (IBE, 2016)
• Rogacz-Paszkowska,Anna. Warsztat pracy europejskiego doradcy kariery zawodowej. Warszawa: KOWEZiU, 2002
• Rogacz-Paszkowska, Anna. Doradztwo zawodowe w systemach szkolnych krajów Unii Europejskiej. Warszawa: KOWEZiU, 2001
• Szkolny doradca zawodowy. Warszawa: KOWEZiU, 2003.
• Wojtasik B., Podstawy poradnictwa kariery. Poradnik dla nauczycieli, Warszawa 2011.

Dostępny w internecie: http://www.euroguidance.pl/index.php?id=ksiazki.

• Doradztwo edukacyjno – zawodowe http://www.ore.edu.pl; http://doradztwo.ore.edu.pl/zasoby-pracy-uczniami-klas-7-8-szkoly-podstawowej-oraz-gimnazjum/.
• Informacje o uczelniach, kierunki studiów http://www.uczelnie.info.pl
• Informacje o zawodach, filmy zawodoznawcze http://www.ohpdlaszkoly.pl
• Informacje o zawodach, rankingi szkół http://www.perspektywy.pl
• Krajowe Ramy Kwalifikacji http://www.kwalifikacje.edu.pl/pl/
• Informacje o prognozowanym zapotrzebowaniu na poszczególne zawody http://barometrzawodow.pl/
• Strona ORE dotycząca doradztwa zawodowego, http://doradztwo.ore.edu.pl
• Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Koninie, http://www.cwrkdiz-konin.pl/